‘NS NEEMT MEDEWERKERS NIET SERIEUS’

‘NS wil onderhandelen over zaken waar duidelijke juridische regels voor bestaan’, concludeert FNV Spoor-bestuurder Henri Janssen. ‘Daar doen wij dus niet aan mee. Dus maken wij geen afspraken die afwijken van de regels, en sluiten we al helemaal geen akkoorden over verslechteringen voor het personeel.’

Voor wie het nog niet wist: treinonderhoudsbedrijf NedTrain heet nu alweer enige tijd Instandhouding en het is de bedoeling dat een deel van de nu nog aparte BV NedTrain binnenkort overgaat naar NS Reizigers. Als dat gebeurt zoals NS dat wenst, heeft dat negatieve gevolgen voor de arbeidsvoorwaarden voor het betrokken personeel.

‘NS heeft voor deze medewerkers een voorstel gedaan ter compensatie van hun verslechterende arbeidsvoorwaarden’, vertelt Henri Janssen. ‘Maar dat hoeft helemaal niet, en kan ook niet, omdat hier sprake is van de Wet overgang van onderneming die bepaalt dat deze medewerkers gewoon hun bestaande arbeidsvoorwaarden behoren mee te nemen. Niettemin komt NS met een gering compensatievoorstel ter hoogte van afkoop van slechts twee jaar. Wij vinden het totaal onacceptabel dat NS de medewerkers op deze wijze wil benadelen.’

GRONDIG ONEENS

Zo liggen er bij NS meer aan NedTrain / Instandhouding gerelateerde zaken op tafel waarover de vakbonden en het spoorbedrijf het al langere tijd grondig met elkaar oneens zijn. Janssen: ‘Het overleg verloopt absoluut niet zoals we hadden gehoopt. Ik kan wel zeggen “NS-onwaardig”. NS wil veranderingen doorvoeren die slechter zijn dan de huidige cao van de betrokken medewerkers. Tijdens alle overleggen hierover hebben we NS niet kunnen overtuigen van onze visie. Dat betreuren wij zeer. Temeer omdat NS vasthoudt aan deze verslechteringen en daarover nu afspraken probeert te maken met individuele medewerkers. Dat kan niet en dat mag ook niet! Iedereen behoort te behouden waar hij of zij recht op heeft. We hebben de medewerkers dan ook sterk aangeraden niets te tekenen zonder dat zij met de vakbond hebben overlegd. Mocht NS zonder toestemming toch bepaalde arbeidsvoorwaarden veranderen, dan roepen we iedereen die dit treft op zich direct bij de ons te melden. Ze moeten natuurlijk wel lid zijn, maar dat spreekt uiteraard voor zich.’

ONDUIDELIJKHEID EN MISVERSTANDEN

De opstelling van NS – zoals afwijkende afspraken willen maken over zaken die al juridisch geregeld zijn; of de medewerkers informeren over organisatiewijzigingen en personele consequenties terwijl de vereiste processen met de ondernemingsraad en vakbonden nog niet waren afgerond – heeft onder het personeel gezorgd voor veel onduidelijkheid en misverstanden. ‘NS doet alsof bepaalde regels simpelweg niet bestaan’, aldus Janssen, ‘en probeert vervolgens op de achtergrond allerlei zaken op een eigen manier te regelen. Hieruit concluderen wij dat het spoorbedrijf de medezeggenschap noch de bonden, en dus zelfs ook de eigen medewerkers niet serieus neemt.’

De vakbondsbestuurder noemt het onderwerp output gerelateerd werken als voorbeeld van de andere complexe vraagstukken die op tafel liggen. ‘De meeste niet-roostergebonden werknemers vallen hier onder. Deze medewerkers hebben de vrijheid hun eigen werktijden in te vullen. Tegenover deze vrijheid staat dat ze bepaalde toeslagen en compensaties niet hebben, zoals een onregelmatigheidstoeslag. In de cao is afgesproken dat bepaalde groepen uitgezonderd zijn van deze afspraak. Het gaat dan om onder andere over werknemers werkzaam bij een service- of onderhoudsbedrijf, bij Treinmodernisering, maar ook bij Dagplan en NO Planning. NS wil nu toch diverse bestaande vergoedingen schrappen voor meerdere van deze werknemers. Dat is niet in lijn met de cao. De uitzondering in de cao is juist opgenomen, ómdat hun werkzaamheden niet passen bij output gerelateerd werken.

GEEN ONDERHANDELINGSRESULTAAT

Omdat de bonden en NS op deze en andere onderwerpen fundamenteel van mening verschillen over de rechten van de werknemers, verlopen de gesprekken erg stroef. ‘We zijn uiteindelijk ook niet tot een vorm van overeenstemming gekomen die voorgelegd kan worden aan de leden om over te stemmen. Toch heeft NS een eindbod op tafel gelegd. Maar ook dat gaan wij niet voorleggen aan onze leden. Het eindbod is namelijk in strijd met de cao en met de regels van overgang van onderneming. Bovendien staat het eindbod té ver af van waar wij als vakbond voor staan. Kortom: we verkeren voor dit moment in een patstelling.’

Daarop heeft de directie besloten de ondernemingsraad te verzoeken “de functie” van de vakbonden over te nemen en met de directie de afspraken uit dat eindbod te bekrachtigen. Janssen: ‘Onacceptabel uiteraard, en wij hebben dit de directie laten weten ook. Het was in deze kwestie overigens de tweede keer dat de directie de OR dit heeft gevraagd. De eerste keer was aan het begin van het proces, toen wij onze visie kenbaar hadden gemaakt. Gelukkig heeft de OR beide verzoeken niet gehonoreerd, maar de toon is wat FNV Spoor betreft wel gezet. De directie van NS lijkt hier op ramkoers en wil kennelijk zonder vakbonden deals met de ondernemingsraad maken. Dat zullen wij nooit laten gebeuren.’

Op het moment van schrijven van dit artikel was Janssen nog druk in de weer om er in goed overleg uit te komen en rechtszaken tegen NS te voorkomen. Inzet is dat NS de rechten van de medewerkers respecteert en het verzoek aan de OR van Instandhouding om advies over arbeidsvoorwaarden en personele gevolgen terugtrekt. Of deze missie is gelukt, was bij het schrijven van dit artikel nog niet bekend.