VOORWOORD
GEZOCHT: TOEZICHTHOUDER MENSELIJK KAPITAAL
Om te voorkomen dat banken vreemde sprongen maken die het aan hen toevertrouwde kapitaal in gevaar kunnen brengen, worden zij gecontroleerd door toezichthouders. Waarom nemen bedrijven en organisaties, waar de werknemers het belangrijkste kapitaal zijn, dit voorbeeld niet over, vraagt FNV Spoor-bestuurder Roos Rahimi zich af.
Banken houden kapitaal aan om hun veiligheid en soliditeit te waarborgen. Bij een bank worden namelijk risico’s genomen en moeten verliezen opgevangen kunnen worden. De activiteiten van een bank moeten voortgezet kunnen worden in zowel goede als slechte tijden. En dat is precies waar het kapitaal op wordt afgestemd. Zorgt een bank niet voor voldoende reservekapitaal, dan kan dat desastreuze gevolgen hebben.
Hoeveel kapitaal een bank aan dient te houden is afhankelijk van de risico's die de bank neemt. Hoe minder voorspelbaar een uitkomst is, des te meer reservekapitaal er moet zijn. Daarom is het cruciaal dat banken doorlopend beoordelen welke risico’s ze lopen en welke verliezen ze kunnen leiden.
Deze beoordelingen worden gecontroleerd door bankentoezichthouders, die daarbij kritische vragen stellen. Deze toezichthouders zijn verantwoordelijk voor het bewaken van de financiële gezondheid van banken; de controle van het kapitaalniveau is daar een belangrijk onderdeel van.
Voor bedrijven en organisaties zijn werknemers het kapitaal. Maar wie bewaakt hier dit kapitaal? In plaats van juist te investeren in het menselijke kapitaal worden werknemers als laag hangend fruit gezien waar je gemakkelijk op kunt bezuinigen zodat de managers hun Excel-sheets kloppend kunnen maken.
Wellicht is men tussen alle gecreëerde functies de functie Toezichthouder Menselijk Kapitaal vergeten. Wanneer je een organisatie beschouwt als een groep mensen die een doel proberen te bereiken, dan heb je geen manager nodig, maar een toezichthouder om dit kapitaal te bewaken en op peil te houden. Doe je dat niet, dan kom je daar misschien lang mee weg, maar als het misgaat dan heeft dat desastreuze gevolgen.
Een van de grootste gevaren wanneer het misgaat is het verdwijnen van het vertrouwen van de klant, vertrouwen dat te voet komt maar te paard vertrekt. Dit leidt ook tot het verdwijnen van omzet en uiteindelijk mogelijk zelfs tot het verdwijnen van het bedrijf zelf. Willen we met basisrechten binnen onze maatschappij dit soort risico’s lopen? Zijn wij bereid om een einde te maken aan bijvoorbeeld het recht op zorg, onderwijs en vervoer?
Hopelijk leidt de huidige schaarste op de arbeidsmarkt tot de benodigde reflectie.
Roos Rahimi Bestuurder FNV Spoor